ข้อสะโพกหลวม เป็นโรคที่เกิดจากผิวข้อสะโพกถูกทำลาย อาจเกิดภาวะหัวกระดูกสะโพกตายจากการขาดเลือด ภาวะข้อสะโพกผิดรูปแต่กำเนิด ภาวะหัวสะโพกและเบ้าสะโพกไม่พอดีกัน การอักเสบของข้อสะโพก การเกิดอุบัติเหตุที่ทำให้มีกาบาดเจ็บต่อกระดูกและเนื้อเยื่อรอบข้อสะโพก การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือการใช้ยาสเตียรอยด์ปริมาณมากติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน

ส่งผลกระทบต่อร่างกายอย่างไร

  • ทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดบริเวณสะโพก หรือบริเวณรอบ ๆ สะโพก เช่น บริเวณขาหนีบ บริเวณต้นขา หรือบริเวณก้นกบ
  • มีอาการข้อติด ข้อยึด ข้อฝืด ขยับไม่ค่อยได้ ขยับข้อ งอ เหยียด อ้าหุบได้น้อยลง
  • รู้สึกมีอะไรไปขัดอยู่ในข้อ มีอาการล็อค ต้องสะบัดตัวถึงจะหลุด
  • เมื่อมีการขยับข้อสะโพกจะมีเสียงดังครืดคราด
  • รู้สึกปวดมากขึ้นเมื่อทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่มีส่วนในการขยับข้อสะโพก เช่น การเดิน การขึ้นลงบันได การนั่งกับพื้น หรือการเล่นกีฬา เป็นต้น

ใครที่เป็นกลุ่มเสี่ยง

  • คนที่มีประวัติดื่มแอลกอฮอล์จำนวนมาก
  • คนที่กินยาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์
  • ผู้ที่เคยเกิดอุบัติเหตุข้อหลุดหรือเป็นรูมาตอยด์ โรคข้อยึดติดแข็ง และโรคติดเชื้อ
  • ในวัยเด็กอาจเป็นโรคนี้ได้ เช่น สะโพกหลวมโดยกำเนิดหรือเบ้าสะโพกตื้น จนทำให้ข้อหลวมหรือหลุด รวมทั้งอาจเป็นโรคเยื่อกระดูกเจริญผิดปกติ ส่งผลให้เกิดอาการเจ็บปวดหรือหลังคด ข้อขยับหรือหมุนได้น้อย ทำให้ขาสั้นยาวไม่เท่ากัน

การรักษาและป้องกัน

  • ปรับกิจวัตรประจำวัน โดยหลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมที่มีแรงกระทำต่อข้อสะโพก เช่น การขึ้นลงบันได การนั่งพื้น การเดิน การวิ่ง การกระโดด หรือกีฬาประเภททำให้เกิดกระแทกมากเกินไป แล้วหันมาออกกำลังกายที่มีการเคลื่อนไหวสม่ำเสมอและลดแรงกระแทก เช่น การปั่นจักรยาน การเดิน การเดินในน้ำ เป็นต้น
  • การลดน้ำหนัก เพื่อลดแรงกดบนข้อ
  • การใช้ไม้เท้าหรืออุปกรณ์เสริมในการช่วยเดิน
  • การทำกายภาพบำบัด เช่น การใช้ความร้อนและความเย็น เพื่อลดอาการปวด
  • การรับประทานยา เช่น ยาลดอาการปวด ยาลดอาการปวดและอักเสบ

หากการรักษาในข้างต้นไม่ได้ผลดี สุดท้ายอาจจะต้องทำการผ่าตัด ซึ่งการผ่าตัดมีแบบการผ่าตัดโดยการส่องกล้อง การผ่าตัดเปลี่ยนแนวกระดูก การผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียม