ปรสิตคืออะไร? ปรสิต (Parasite) คือสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในหรือบนสิ่งมีชีวิตอื่น และได้รับอาหารและพลังงานจากสิ่งมีชีวิตนั้น ๆ โดยปรสิตมักจะทำให้โฮสต์ (Host) หรือสิ่งมีชีวิตที่ปรสิตอาศัยอยู่นั้นเสียหายหรือเกิดอาการเจ็บป่วย
ปรสิตในน้ำที่พบได้บ่อย
- โปรโตซัว (Protozoa): เป็นปรสิตที่มีเซลล์เดียว เช่น Giardia lamblia (ทำให้เกิดโรค Giardiasis) และ Cryptosporidium (ทำให้เกิดโรค Cryptosporidiosis)
- หนอนพยาธิ (Helminths): เป็นปรสิตที่มีหลายเซลล์ เช่น Schistosoma (ทำให้เกิดโรค Schistosomiasis)
- ปรสิตที่เป็นตัวอ่อนของแมลง (Insect Larvae): เช่น Dracunculus medinensis (ทำให้เกิดโรค Dracunculiasis)
ปรสิตทำให้เกิดโรคอะไรได้บ้าง?
- Giardiasis: ทำให้เกิดอาการท้องเสีย คลื่นไส้ และอ่อนเพลีย
- Cryptosporidiosis: ทำให้เกิดอาการท้องเสีย น้ำหนักลด และเจ็บท้อง
- Schistosomiasis: ทำให้เกิดอาการท้องเสีย เลือดในปัสสาวะ และอ่อนเพลีย
- Dracunculiasis: ทำให้เกิดแผลผิวหนังที่เจ็บปวดและติดเชื้อ
อาการเสี่ยงต่อติดเชื้อปรสิตในน้ำ
- ท้องเสียที่เป็นนานเกินสองสัปดาห์
- ปวดท้องหรือเจ็บท้องที่ไม่หายขาด
- คลื่นไส้ อาเจียนบ่อยครั้ง
- มีเลือดในปัสสาวะหรืออุจจาระ
- อ่อนเพลียหรือหมดแรงมาก
สามารถป้องกันตัวเองจากปรสิตในน้ำได้อย่างไร?
- ดื่มน้ำสะอาด หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำจากแหล่งน้ำธรรมชาติ: ใช้น้ำที่ผ่านการกรองหรือน้ำที่ต้มแล้วเท่านั้น
- เลี่ยงการว่ายน้ำในแหล่งน้ำที่ไม่สะอาด: เช่น บ่อน้ำ สระน้ำธรรมชาติ
- ปิดจมูกและปากเมื่อลงว่ายน้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติ: เพื่อป้องกันการติดเชื้อจากน้ำที่เข้าสู่ร่างกายทางจมูกและปาก
- ล้างมือบ่อย ๆ: โดยเฉพาะก่อนรับประทานอาหารและหลังจากเข้าห้องน้ำ
- รักษาความสะอาดในที่พักอาศัย: ทำความสะอาดห้องน้ำและห้องครัวอย่างสม่ำเสมอ
- หลีกเลี่ยงการลงน้ำเมื่อมีแผล: ถ้ามีแผลหรือรอยขีดข่วนบนผิวหนัง ควรหลีกเลี่ยงการลงน้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติจนกว่าแผลจะหายสนิท
- สอนเด็กๆ: ให้รู้จักการรักษาความสะอาดและระวังตัวจากการเล่นน้ำในที่เสี่ยง
การรักษาเมื่อติดเชื้อปรสิตในน้ำ
- Giardiasis: รักษาด้วยยาต้านโปรโตซัว เช่น Metronidazole
- Cryptosporidiosis: รักษาด้วยยาต้านโปรโตซัว เช่น Nitazoxanide
- Schistosomiasis: รักษาด้วยยาต้านพยาธิ เช่น Praziquantel
- Dracunculiasis: การรักษาอาจต้องใช้การดึงตัวหนอนออกจากแผลอย่างระมัดระวัง
- Amoebiasis: รักษาด้วยยาต้านโปรโตซัว เช่น Metronidazole
- Primary Amebic Meningoencephalitis (PAM): การรักษามักใช้ยาต้านเชื้อราที่แรง เช่น Amphotericin B และยาต้านโปรโตซัว
ปรสิตในน้ำเป็นภัยที่สามารถเกิดขึ้นได้โดยไม่รู้ตัว แต่สามารถป้องกันได้ด้วยการดื่มน้ำที่สะอาดและมีการรักษาสุขอนามัยที่ดี หากพบอาการผิดปกติที่อาจเกิดจากการติดเชื้อปรสิตในน้ำ ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการตรวจและรักษาอย่างทันที
การรู้จักป้องกันตัวเองและการรักษาสุขอนามัยที่ดีจะช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อปรสิตจากน้ำและทำให้ชีวิตของคุณปลอดภัยและสุขภาพดีมากยิ่งขึ้น