โรคปอดติดเชื้อ ป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน

โรคปอดติดเชื้อเกิดจากการติดเชื้อที่เนื้อปอด ซึ่งทำให้เกิดการอักเสบและอาจรุนแรงถึงขั้นระบบทางเดินหายใจล้มเหลวได้ สามารถเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา หรือแม้แต่สารเคมีที่ระคายเคืองต่อปอด

สาเหตุของโรคปอดติดเชื้อ

เชื้อแบคทีเรีย – สาเหตุที่พบได้บ่อย ได้แก่ Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Mycoplasma pneumoniae เป็นต้น
เชื้อไวรัส – เช่น ไข้หวัดใหญ่ ไวรัส RSV (Respiratory Syncytial Virus) และโควิด-19
เชื้อรา – พบในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น Pneumocystis jirovecii
การสำลักอาหารหรือของเหลว – อาจทำให้เชื้อโรคจากทางเดินอาหารเข้าสู่ปอด

อาการชวนสงสัยของโรคปอดติดเชื้อ

อาการอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสาเหตุและระดับความรุนแรง โดยอาการทั่วไป ได้แก่

ไข้สูง หนาวสั่น
ไอ มีเสมหะ อาจเป็นสีเหลือง เขียว หรือมีเลือดปน
หายใจหอบ เหนื่อยง่าย
เจ็บหน้าอก โดยเฉพาะเวลาหายใจเข้า
เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย
ในผู้สูงอายุ อาจมีอาการสับสน หรือหมดสติได้

อาการรุนแรงที่ต้องรีบพบแพทย์

หายใจลำบากมาก
ปลายมือปลายเท้าเขียว
ไข้สูงและอาการไม่ดีขึ้นหลังรับประทานยาลดไข้
ซึมลง หรือหมดสติ

การแบ่งระยะของโรคปอดติดเชื้อ

โรคปอดติดเชื้อสามารถแบ่งเป็นระยะต่าง ๆ ตามกระบวนการอักเสบในปอด ได้แก่

1. ระยะเริ่มต้น (Congestion Stage)

เชื้อเข้าสู่ปอด ทำให้หลอดเลือดขยายตัว มีการคั่งของของเหลวในถุงลม
มีไข้ ไอ และเริ่มหายใจลำบาก

2. ระยะปอดอักเสบ (Red Hepatization Stage)

มีเม็ดเลือดขาวและโปรตีนอักเสบสะสมในปอด
เสมหะเริ่มเป็นสีเหลืองหรือเขียว หายใจหอบ

3. ระยะซ่อมแซม (Gray Hepatization Stage)

การอักเสบเริ่มลดลง เม็ดเลือดขาวกำจัดเชื้อ
ร่างกายเริ่มซ่อมแซมเนื้อเยื่อปอด

4. ระยะฟื้นตัว (Resolution Stage)

ปอดเริ่มกลับมาทำงานได้ตามปกติ อาการดีขึ้น

หากมีอาการรุนแรง อาจต้องรับการรักษาในโรงพยาบาล โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ เด็กเล็ก หรือผู้ที่มีโรคเรื้อรัง

การป้องกันโรคปอดติดเชื้อด้วยการฉีดวัคซีน

การฉีดวัคซีนเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการป้องกันโรคปอดติดเชื้อ โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง เช่น เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีโรคเรื้อรัง วัคซีนที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันโรคปอดติดเชื้อที่แนะนำคือ

วัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส (Pneumococcal Vaccine) เชื้อนิวโมคอคคัส (Streptococcus pneumoniae) เป็นสาเหตุสำคัญของโรคปอดอักเสบ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ และการติดเชื้อในกระแสเลือด

ชนิดของวัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส

PCV13 (Pneumococcal Conjugate Vaccine, 13 สายพันธุ์) – แนะนำสำหรับเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง
PPSV23 (Pneumococcal Polysaccharide Vaccine, 23 สายพันธุ์) – ใช้ในผู้สูงอายุและผู้ที่มีโรคเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ หรือโรคปอดเรื้อรัง