ก่อนอื่น ขอแสดงความเสียใจอย่างสุดซึ้งกับครอบครัวของผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์แผ่นดินไหวล่าสุด ข่าวที่หลายคนได้เห็น คือผู้ป่วยโรคหัวใจท่านหนึ่งเสียชีวิตขณะกำลังหนีออกจากคอนโด ไม่ใช่เพราะตึกถล่ม แต่เพราะหัวใจไม่ไหวต่อแรงกดดันและความตกใจรุนแรง

ภาวะ Broken Heart Syndrome หรือ Takotsubo cardiomyopathy คือภาวะกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรงชั่วคราวที่มักเกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน โดยมีลักษณะคล้ายกับอาการหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (เช่น กล้ามเนื้อหัวใจตาย) แต่ไม่ได้เกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดหัวใจแบบทั่วไป

สาเหตุหลัก

ของภาวะนี้มักเกี่ยวข้องกับความเครียดทางอารมณ์หรือทางกายอย่างรุนแรง เช่น การสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก อุบัติเหตุ การเจ็บป่วยรุนแรง หรือความเครียดสะสม จึงถูกเรียกว่า ภาวะหัวใจสลาย หรือ ภาวะหัวใจแตก

กลไกที่เชื่อกันว่าเกี่ยวข้อง คือ การหลั่งฮอร์โมนความเครียด (เช่น adrenaline) ในระดับสูง ซึ่งส่งผลให้การบีบตัวของหัวใจผิดปกติ โดยเฉพาะบริเวณปลายของโพรงซ้าย ทำให้เกิดรูปร่างของหัวใจคล้าย “หม้อดักปลาหมึก” หรือที่ในภาษาญี่ปุ่นเรียกว่า “Takotsubo”

อาการของผู้ป่วย

• เจ็บแน่นหน้าอก
• หายใจลำบาก
• ใจสั่น
• หมดสติ

ซึ่งอาการเหล่านี้ใกล้เคียงกับภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตาย

การวินิจฉัย

ต้องใช้การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG), เอนไซม์หัวใจ, เอคโค่หัวใจ (echocardiogram) และการฉีดสีดูหลอดเลือดหัวใจเพื่อแยกจากกล้ามเนื้อหัวใจตาย

แนวทางการรักษา

ส่วนใหญ่เป็นการรักษาตามอาการ เช่น ยาลดความดัน ยาขับปัสสาวะ หรือยาต้านภาวะหัวใจล้มเหลว ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถฟื้นตัวได้ภายในไม่กี่สัปดาห์

นี่คือเรื่องที่เตือนเราทุกคนว่า เวลามีภัยพิบัติ สิ่งที่อาจพังพินาศไม่ใช่แค่บ้านหรือทรัพย์สิน แต่อาจเป็น หัวใจ และ สุขภาพ ของเราเอง โดยเฉพาะคนที่มีโรคประจำตัว การรู้ข้อจำกัดของตัวเองแล้ววางแผนเผชิญเหตุให้สอดคล้องกับสุขภาพ คือสิ่งที่อาจช่วยรักษาชีวิตได้ในวันที่ไม่คาดฝัน