ศาสตร์การแพทย์แผนจีน
ปัจจุบันในแวดวงการแพทย์ แบ่งการรักษาออกเป็นหลายแขนง ยิ่งในยุคที่เทคโนโลยีกำลังพัฒนาไปอย่างก้าวกระโดดแบบนี้ทั้งเครื่องมือ วิธีการรักษา และยาต่าง ๆ ที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ ไม่แปลกใจเลยว่า ทำไมพอพูดถึงความเจ็บป่วย สิ่งแรก ๆ ที่คนนึกถึงย่อมเป็นหมอตามโรงพยาบาลบ้าง หรือแม้แต่คลินิกใกล้บ้าน
แต่ในขณะเดียวกัน นอกจากแพทย์แผนปัจจุบันแล้ว แพทย์ทางเลือกแขนงต่าง ๆ ก็ได้รับการยอมรับและพัฒนาให้ทันยุคทันสมัยเช่นกัน แพทย์แผนจีน ก็เป็นหนึ่งในนั้น การรักษาแบบแผนจีนนั้นมีความลึกซึ้ง น่าสนใจ แบ่งออกไปได้หลายแขนง ไม่ว่าจะเป็น
การดูแลรักษาโรค
การใช้ชีวิตและปรับสมดุลตามธาตุทั้ง 5 การใช้ยาสมุนไพร การฝังเข็มครอบแก้ว
ไทเก็ก
แพทย์แผนจีน
แนวทางการรักษาอีกแขนงที่อยู่กับสังคมไทยมาตั้งแต่โบราณ โดยมีประวัติศาสตร์และความเป็นมายาวนานนับพันปี ในยุคแรกเริ่มนั้นตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์กล่าวว่า ได้เริ่มมีการใช้สมุนไพร ใบสั่งยา และที่สำคัญคือ พบเข็มสำหรับฝังเข็มที่มีอายุราวๆ 4,000 – 5,500 ปี หลังจากนั้น จึงได้ค่อย ๆ มีการพัฒนานำสมุนไพรมาปรุงและผสมเพิ่มเติม ทำเป็น ‘ยาต้ม’ เพื่อให้มีฤทธิ์ในการรักษา และแก้พิษจากสิ่งต่าง ๆ เป็นจุดเริ่มต้นเล็ก ๆ ที่นำความยิ่งใหญ่มาสู่วงการในภายหลัง เมื่อจีนมีวัฒนธรรมที่เฟื่องฟูขึ้น แนวทางการรักษาจึงพัฒนาไปพร้อม ๆ กับหลักปรัชญาในการใช้ชีวิต ประกอบกับหลักศาสนา จึงมีตำรามากมายที่กล่าวถึงเรื่องการรักษาและดูแลร่างการตามหลักธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็น หลักของ ชี่ หรือ ธาตุทั้ง 5 ซึ่งมีความเชื่อเรื่องฤดูกาล และภูมิศาสตร์ที่ส่งผลต่อร่างกายและสุขภาพเข้ามาเกี่ยวข้อง ตั้งแต่ยุคแรกเริ่ม หัวใจของการรักษา ก็คือการปรับสมดุลของร่างกายผู้ป่วยให้กลับเป็นปกติ
ทั้งนี้ มีปัจจัยหลาย ๆ อย่างตามสภาพแวดล้อม ในรูปแบบพลังงานแขนงหนึ่งที่สามารถส่งผลกระทบต่อมนุษย์ได้ ทั้งสภาพร่างกายและจิตใจ เราเรียกสิ่งนั้นว่า
… ‘ชี่’ หรือ พลังงานแห่งชีวิต …
ในปัจจุบัน ความหมายของคำว่า ชี่ ยังไม่แน่ชัด เป็นไปตามแต่ละตำรา ชี่ นั้นมีทั้งลบ (หยิน) และ บวก (หยาง) ในร่างกายเรานั้นมีสองสิ่งนี้อยู่อย่างสมดุล แต่เมื่อในร่างกายเรามีด้านใดด้านหนึ่งมากเกินไป จะเกิดผลเสียต่อร่างกาย จึงต้องมีการปรับให้ชี่คืนสมดุล
“การปรับสมดุลของชี่” นั้นมีหลายแบบ ขึ้นอยู่กับปัจจัยที่ทำให้เกิดการเสียสมดุล เช่น
- เมื่อเราดื่มน้ำไม่เพียงพอ ส่งผลให้ไตทำงานหนัก เมื่อไตทำงานหนัก ชี่ที่ไตจะลดลง เลยไปดึงเอาชี่ส่วนอื่น ๆ ให้ลดลงด้วย ในกรณีนี้วิธีแก้คือดื่ม น้ำให้เพียงพอเพื่อลดการทำงานของไต
- เมื่ออยู่ในท่านั่งเดิม ๆ มากไป กล้ามเนื้อโดนกดทับ ทำให้ชี่และเลือดไหลเวียนไม่สะดวก นานเข้าย่อมส่งผลเสียต่อร่างกาย ในกรณีนี้การเคลื่อนไหวด้วยหลักไทเก็ก สามารถช่วยได้ หรือเมื่อสะสมไปนานเข้าจะทำให้กล้ามเนื้อติดขัด สามารถใช้วิธีฝังเข็ม เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและชี่ได้
การรักษาในแบบแผนจีนนั้นมีหลายแขนง ในช่วงที่แพทย์แผนปัจจุบันกำลังเฟื่องฟูช่วงแรก ๆ จึงมีแนวคิดต่อต้านออกมาไม่น้อย แต่เมื่อมีการนำหลักการ วิธีรักษา ไปศึกษา จนมีงานวิจัยออกมามากมาย จึงมีการนำแนวคิดการรักษาไปใช้ และเผยแพร่ในฝั่งตะวันตก จนเป็นที่รู้จักและนิยม
ปัจจุบันไม่เพียงแต่มีคลินิกแพทย์แผนจีนมากมายทั่วโลก คนยังมีการนำแนวคิดแพทย์แผนจีนไปประกอบกับสื่อบันเทิงต่าง ๆ อย่างแพร่หลาย ตัวอย่างเช่น ตัวละครแบบจีนที่ใช้วิธีกดจุดสะกัดคู่ต่อสู้ในการ์ตูน หรือการรักษาตามแบบแพทย์แผนจีนที่อยู่ในทีวีซีรีส์ของฝั่งตะวันตกเรื่อง Vikings ก็ตาม
