อาการคัดเต้านม แต่ไม่ได้ตั้งครรภ์ อาจเกิดขึ้นได้จากสาเหตุต่อไปนี้
อาการคัดเต้าก่อนมีประจำเดือน เกิดจากระดับของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (Progesterone) ในร่างกายที่เพิ่มสูงขึ้น ส่งผลให้เต้านมขยายใหญ่ คัดตึง และเจ็บปวดเมื่อสัมผัส โดยอาการคัดเต้าจะหายไปในวันที่ประจำเดือนมาวันแรก
ซีสต์ที่เต้านม เกิดจากเนื้อเยื่อเต้านมเป็นพังผืดและถุงน้ำเต้านมเต็มไปด้วยของเหลวอาจเกิดขึ้นเพียงข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้ง 2 ข้าง ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงจนเกิดเป็นก้อนเนื้อ ซึ่งมีปัจจัยมาจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน อาจทำให้มีอาการเจ็บ ปวดตึง ไม่สบายเต้านมและใต้วงแขน
อาการคัดเต้าในผู้หญิงให้นมลูก มักเกิดขึ้นประมาณ 1-4 วันหลังคลอด โดยเลือดจะไหลเวียนไปยังเต้านมมากขึ้น ทำให้เต้านมมีน้ำนม เลือด และของเหลวอื่น ๆ ในปริมาณมาก ทำให้มีอาการคัดเต้า เต้านมแข็ง เจ็บหัวนม หน้าอกอุ่น นุ่ม เจ็บปวด และอาจมีไข้ต่ำ ๆ หากไม่ได้รับการกระตุ้นและบีบน้ำนมออกอย่างเหมาะสม
อาการคัดเต้าจากเต้านมอักเสบ สาเหตุมาจากน้ำนมที่ค้างอยู่ในเต้านม เนื่องจากท่อน้ำนมอุดตันจนทำให้เกิดการติดเชื้อหรืออาจมีสาเหตุมาจากแบคทีเรียบนผิวหนังหรือจากปากทารกเข้าสู่ท่อน้ำนมผ่านรอยแตกของหัวนม ซึ่งอาจทำให้มีอาการคัดเต้า เจ็บปวด แสบร้อนตลอดเวลาหรือขณะให้นมลูก เต้านมบวมและอุ่น ผิวแดงและมีไข้
วิธีบรรเทาอาการคัดเต้า ไม่ได้ท้อง
อาการคัดเต้าก่อนมีประจำเดือนและซีสต์เต้านม
- สวมใส่เสื้อชั้นในที่มีขนาดพอดีกับเต้านม ไม่คับแน่เกินไป ซึ่งอาจช่วยพยุงเต้านมและบรรเทาอาการคัดตึงได้
- รับประทานอาหารที่มีสารอาหารหลากหลาย ไขมันต่ำ น้ำตาลต่ำ และโปรตีนสูง เพื่อช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้สมดุล และอาจช่วยลดอาการปวดเกร็งของกล้ามเนื้อได้
อาการคัดเต้าในผู้หญิงให้นมลูกและภาวะเต้านมอักเสบ (Mastitis)
- ให้ลูกกินนมจากข้างที่มีอาการคัดตึงก่อน เพื่อช่วยระบายน้ำนม และควรให้นมลูกบ่อย ๆ ในช่วงสัปดาห์แรกหลังจากคลอดทุก 2-3 ชั่วโมง และควรบีบน้ำนมออกให้เกลี้ยงเต้าทั้ง 2 ข้าง
- ก่อนให้นมลูกควรกระตุ้นให้น้ำนมไหลด้วยการใช้ผ้าชุบน้ำอุ่น บิดหมาดประคบบนหน้าอก หรืออาบน้ำอุ่นประมาณ 10-20 นาที
- นวดเต้านมทั้งก่อนและระหว่างการให้นม โดยนวดตั้งแต่ช่วงบนทรวงอกไปยังหัวนม
- หากเต้านมแข็งให้บีบด้วยมือหรือที่ปั๊มนมเล็กน้อยก่อนให้นม จะช่วยให้เต้านมนิ่ม ทำให้ลูกดูดนมได้ง่าย และอาจช่วยให้สบายเต้านมมากขึ้น
สำหรับผู้ที่มีภาวะเต้านมอักเสบอาจจะต้องเข้าพบแพทย์เพื่อปรึกษาและรับยาปฏิชีวนะและยาแก้ปวด