ไข้เลือดออก  เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อไวรัสเดงกี่ ที่มียุงเป็นพาหะ โดยแพร่สู่ร่างกายคนจากการกัดของยุงลายตัวเมียมื่อยุงลายดูดเลือดผู้ป่วยที่มีเชื้อไวรัสเดงกี เชื้อจะเข้าไปฝังตัวภายในกระเพาะและต่อมน้ำลายของยุงโดยมีระยะฟักตัวประมาณ 8-12 วัน เมื่อยุงที่มีเชื้อไวรัสไปกัดคนอื่นๆต่อ เชื้อไวรัสก็จะเข้าสู่กระแสเลือดของผู้ที่โดนกัด ก่อให้เกิดการแพร่ระบาดของโรคไข้เลือดออกตามมา  

 

อาการของผู้ที่ได้รับเชื้อไข้เลือดออก

  • ผู้ป่วยจะมีอาการไข้สูงประมาณ 2-7 วันส่วนใหญ่ไข้จะสูง 39-41องศาเซลเซียส โดยอาจเกิดขึ้นได้อย่างเฉียบพลัน ในเด็กทารกอายุน้อยกว่า 1 ปีอาจมีไข้สูงร่วมกับอาการชักเกิดขึ้นได้ โดยอาการไข้มีลักษณะเป็นไข้สูงลอยตลอดเวลา เมื่อรับประทานยาลดไข้ แล้วไข้มักจะไม่ลด มีอาการปวดศีรษะ หน้าแดง ตาแดง ปวดเมื่อยตามตัว กระหายน้ำ ซึม อาจมีเบื่ออาหารและอาเจียนร่วมด้วย หรืออาจมีอาการท้องผูกหรือถ่ายเหลว
  • ผู้ป่วยจะมีอาการเลือดออก ที่พบได้บ่อยที่สุดคือบริเวณผิวหนัง โดยจะพบว่า มีเส้นเลือดเปราะและแตกง่ายร่วมกับมีจุดเลือดออกเป็นจุดเล็ก ๆ กระจายอยู่ตามผิวหนังเต็มตามแขน ขา ลำตัว และรักแร้ อาจมีเลือดออกตามไรฟันร่วมด้วย สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง อาจมีอาการอาเจียนและถ่ายอุจจาระเป็นเลือด ซึ่งอุจจาระมักจะเป็นสีดำ สำหรับอาการเลือดออกในทางเดินอาหาร ส่วนใหญ่จะพบร่วมกับภาวะช็อก
  • ผู้ป่วยบางรายจะมีอาการตับโต โดยส่วนใหญ่จะพบว่าผู้ป่วยมีอาการตับโต ในช่วงวันที่ 3 – 4 นับตั้งแต่เริ่มมีอาการ
  • ผู้ป่วยจะมีภาวะระบบไหลเวียนโลหิตล้มเหลว ผู้ป่วยไข้เลือดออกอาจจะมีอาการรุนแรง หรือเรียกว่า “ภาวะช็อก” เนื่องจากมีการรั่วของพลาสมาออกไปยังช่องปอด หรือช่องท้อง เกิดภาวะช็อกจากการสูญเสียน้ำและเกลือแร่ ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นพร้อม ๆ กับไข้ที่ลดลงอย่างรวดเร็ว โดยอาการไข้จะเริ่มลดลง แต่ผู้ป่วยกลับมีอาการทรุดหนัก มีอาการปวดท้องและอาเจียนบ่อยขึ้น ซึมมากขึ้น กระสับกระส่าย เหงื่อออก ตัวเย็น ปลายมือเท้าเย็น ปัสสาวะออกน้อย ชีพจรเต้นเบาแต่เร็ว และมีความดันต่ำ ถ้าเป็นรุนแรง ผู้ป่วยอาจมีอาการไม่ค่อยรู้สึกตัว ตัวเย็นชืด ปากเขียว คลำชีพจรไม่ได้ และความดันตกจนวัดไม่ได้ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ก็อาจทำให้เสียชีวิตได้ภายใน 1-2 วัน

 

อาการและความรุนแรงของโรคก็มีหลายระดับตั้งแต่ไม่มีอาการ มีอาการเล็กน้อย ไปจนถึงขั้นเกิดภาวะช็อกซึ่งเป็นสาเหตุทำให้เสียชีวิต ความรุนแรงของการติดเชื้อขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุ ภาวะภูมิคุ้มกัน และความรุนแรงของเชื้อไวรัส ผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่จะมีอาการรุนแรงในช่วง 3 – 5 วัน จากนั้นอาจจะค่อย ๆ ทุเลาลงไประยะหนึ่งและมีอาการรุนแรงขึ้นมาอีก จนอาจถึงขั้นช็อกและเสียชีวิตได้ แต่หากได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ก็สามารถหายจากโรคได้ภายในไม่กี่วัน

ดังนั้นหากสงสัยว่าตัวเองหรือคนไข้ชิดอาจจะเป็นไข้เลือดออก มีไข้สูง แต่ไม่มีอาการไข้หวัดร่วมด้วยเช่น ไม่มีน้ำมูก ไอ เจ็บคอ ไข้สูงลอยตลอดเวลา รับประทานยาแล้วอาการไม่ทุเลาลง ให้รีบเช็ดตัวผู้ป่วยเพื่อลดไข้ และรับประทานลดไข้ จากนั้นให้รีบมาพบแพทย์เพื่อไม่ให้อาการรุนแรงเพิ่มขึ้น