การเกณฑ์ทหารเป็นหน้าที่ของชายไทยทุกคนที่มีอายุตั้งแต่ 20 ปีบริบูรณ์ย่าง 21 ปี การไม่ต้องเกณฑ์ทหารอาจขึ้นอยู่กับอายุ การศึกษา หรือเหตุผลพิเศษบางประการ และสถานะสุขภาพของแต่ละคน

โรคที่ไม่ต้องเกณฑ์ทหารเดิมมี 12 โรคดังนี้

  1. โรคของระบบหายใจ เช่น หอบหืด
  2. โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ
  3. โรคหรือความผิดปกติของตา
  4. โรคเลือดและอวัยวะสร้างเลือด
  5. โรคของหัวใจและหลอดเลือด
  6. โรคหรือความผิดปกติของหู
  7. โรคทางประสาทวิทยา
  8. โรคทางจิตเวช
  9. โรคของต่อมไร้ท่อและภาวะผิดปกติของเมตาบอลิซึม
  10. โรคหรือความผิดปกติของกระดูก ข้อ และ กล้ามเนื้อ
  11. โรคติดเชื้อ
  12. โรคอื่น ๆ เช่น กะเทย มะเร็ง ตับอักเสบเรื้อรัง ตับแข็ง คนเผือก โรคลูปัสอิธิมาโตซัส กายแข็ง และรูปวิปริตต่างๆ

เมื่อช่วงวันที่ 8 ธ.ค 2566 ที่ผ่านมา ที่ประชุมสภากลาโหมเห็นชอบ ร่างพ.ร.บ.ออกตามความ ร่าง พ.ร.บ.การรับราชการทหาร พ.ศ.2497 โดยมีการแก้ไขเพิ่มเติม 3 กลุ่มโรค จากเดิม 12 เป็น 15 โรค

โรคที่เพิ่มมา 3 โรคมีดังนี้

  1. โรคตุ่มน้ำพอง
  2. โรคลำไส้พองแต่กำเนิด
  3. โรคพร่องเอนไซม์ G6PD